Mensen met hereditair angio-oedeem (HAE) krijgen plotselinge zwellingen van huid en slijmvliezen die overal in het lichaam kunnen voorkomen. Dit kan levensbedreigend zijn en leidt tot veel onzekerheid bij patiënten. Internist Danny Cohn is verheugd dat twee nieuwe geneesmiddelen nu bewezen effectief en veilig zijn.
ohn richt zich als arts en onderzoeker al 7 jaar op patiënten met HAE. In 2017 behandelde hij een ernstig zieke patiënt die hem op dit spoor zette: “Zij had zeer vaak aanvallen waarin ze dreigde te stikken. De bestaande geneesmiddelen hielpen onvoldoende. Ik wist dat een aantal farmaceuten bezig was met het ontwikkelen van medicijnen voor HAE en vroeg hen of ik hun middel al mocht gebruiken voor deze patiënt.” Zijn verzoek werd overal afgewezen, behalve door één firma in de Verenigde Staten. Ze hadden een medicijn ontwikkeld en getest op gezonde vrijwilligers. Op dat moment waren ze niet van plan om ermee door te gaan, omdat diverse andere geneesmiddelen al meer gevorderd waren. “Ze stelden het middel kosteloos ter beschikking voor deze patiënt. Zij bleek er goed op te reageren en kreeg veel minder aanvallen. Zij gebruikt het tot op de dag van vandaag.”
Levenskwaliteit
Inmiddels heeft Cohn meerdere studies uitgevoerd met dit medicijn, donidalorsen. In het laatste onderzoek is bewezen dat dit effectief én veilig is om zwellingen te voorkomen. “Het geneesmiddel stopt heel gericht de aanmaak van het eiwit prekallikreïne", legt hij uit. “Dat is de inactieve voorloper van het eiwit kallikreïne, dat een belangrijke rol speelt als boodschapper-eiwit in het ontstaan van zwellingen. Door de aanmaak van prekallikreïne te stoppen, kan kallikreïne ook geen signaal meer doorgeven dat er een zwelling moet komen.”
Cohn en collega's zagen dat bij maandelijkse injectie met donidalorsen tot 90 procent minder zwellingen optraden. Bij tweemaandelijkse toediening was dat 83 procent. Ter vergelijking: bij een placebo was de afname slechts 16 procent. “De kwaliteit van leven van deze patiënten verbeterde enorm. Ook hadden zij bijna geen last van bijwerkingen, behalve roodheid op de injectieplek.”
Langgekoesterde wens
Een tweede geneesmiddel waarvan Cohn en collega's de effectiviteit hebben aangetoond, is sebetralstat. Dit kan de patiënt innemen om een beginnende zwelling de kop in te drukken. Voorheen was altijd een injectie nodig, nu is het middel er ook in pilvorm. Voor patiënten betekent dit een enorme vooruitgang, zegt Cohn: “Patiënten herstellen sneller als de zwelling in een vroeg stadium wordt behandeld. Maar vaak stellen ze de behandeling uit omdat ze angstig zijn voor de injectie, of omdat ze willen wachten om die toe te dienen tot ze op een rustige plaats zijn. De pil met sebetralstat vermindert snel de klachten en inname leidt tot vlot herstel. De deelnemers verdragen het middel bovendien goed.”
Voor zowel donidalorsen als sebetralstat gaat het om een fase 3-studie, waarbij ze zijn getest op patiënten met HAE. De resultaten van beide onderzoeken zijn gepubliceerd in The New England Journal of Medicine. Op dit moment zijn de geneesmiddelen nog niet beschikbaar voor álle patiënten, maar Cohn hoopt dat dit gauw wel het geval is: “Daarmee gaat een langgekoesterde wens in vervulling.” •
ohn richt zich als arts en onderzoeker al 7 jaar op patiënten met HAE. In 2017 behandelde hij een ernstig zieke patiënt die hem op dit spoor zette: “Zij had zeer vaak aanvallen waarin ze dreigde te stikken. De bestaande geneesmiddelen hielpen onvoldoende. Ik wist dat een aantal farmaceuten bezig was met het ontwikkelen van medicijnen voor HAE en vroeg hen of ik hun middel al mocht gebruiken voor deze patiënt.” Zijn verzoek werd overal afgewezen, behalve door één firma in de Verenigde Staten. Ze hadden een medicijn ontwikkeld en getest op gezonde vrijwilligers. Op dat moment waren ze niet van plan om ermee door te gaan, omdat diverse andere geneesmiddelen al meer gevorderd waren. “Ze stelden het middel kosteloos ter beschikking voor deze patiënt. Zij bleek er goed op te reageren en kreeg veel minder aanvallen. Zij gebruikt het tot op de dag van vandaag.”
Levenskwaliteit
Inmiddels heeft Cohn meerdere studies uitgevoerd met dit medicijn, donidalorsen. In het laatste onderzoek is bewezen dat dit effectief én veilig is om zwellingen te voorkomen. “Het geneesmiddel stopt heel gericht de aanmaak van het eiwit prekallikreïne", legt hij uit. “Dat is de inactieve voorloper van het eiwit kallikreïne, dat een belangrijke rol speelt als boodschapper-eiwit in het ontstaan van zwellingen. Door de aanmaak van prekallikreïne te stoppen, kan kallikreïne ook geen signaal meer doorgeven dat er een zwelling moet komen.”
Cohn en collega's zagen dat bij maandelijkse injectie met donidalorsen tot 90 procent minder zwellingen optraden. Bij tweemaandelijkse toediening was dat 83 procent. Ter vergelijking: bij een placebo was de afname slechts 16 procent. “De kwaliteit van leven van deze patiënten verbeterde enorm. Ook hadden zij bijna geen last van bijwerkingen, behalve roodheid op de injectieplek.”
Langgekoesterde wens
Een tweede geneesmiddel waarvan Cohn en collega's de effectiviteit hebben aangetoond, is sebetralstat. Dit kan de patiënt innemen om een beginnende zwelling de kop in te drukken. Voorheen was altijd een injectie nodig, nu is het middel er ook in pilvorm. Voor patiënten betekent dit een enorme vooruitgang, zegt Cohn: “Patiënten herstellen sneller als de zwelling in een vroeg stadium wordt behandeld. Maar vaak stellen ze de behandeling uit omdat ze angstig zijn voor de injectie, of omdat ze willen wachten om die toe te dienen tot ze op een rustige plaats zijn. De pil met sebetralstat vermindert snel de klachten en inname leidt tot vlot herstel. De deelnemers verdragen het middel bovendien goed.”
Voor zowel donidalorsen als sebetralstat gaat het om een fase 3-studie, waarbij ze zijn getest op patiënten met HAE. De resultaten van beide onderzoeken zijn gepubliceerd in The New England Journal of Medicine. Op dit moment zijn de geneesmiddelen nog niet beschikbaar voor álle patiënten, maar Cohn hoopt dat dit gauw wel het geval is: “Daarmee gaat een langgekoesterde wens in vervulling.” •
Mensen met hereditair angio-oedeem (HAE) krijgen plotselinge zwellingen van huid en slijmvliezen die overal in het lichaam kunnen voorkomen. Dit kan levensbedreigend zijn en leidt tot veel onzekerheid bij patiënten. Internist Danny Cohn is verheugd dat twee nieuwe geneesmiddelen nu bewezen effectief en veilig zijn.
Tekst: Jasper Enklaar • Beeld: Mark Horn
