Ruim 1 miljoen mensen in Nederland hebben diabetes type 2. Een recente studie van Amsterdam UMC toont aan dat de groei van het aantal nieuwe patiënten met deze aandoening wel iets afneemt. De onderzoekers vermoeden dat dit komt door betere opsporing van de ziekte door de huisarts en door een gezondere leefstijl.
Tekst: John Ekkelboom • Foto: Shutterstock
at het aantal mensen met diabetes type 2 de afgelopen decennia enorm is gestegen, hadden onderzoekers van de afdeling Huisartsgeneeskunde van Amsterdam UMC al eerder aangetoond. Ze wilden nu weten wat de jaarlijkse toename is van deze epidemie. Daarvoor maakten ze gebruik van het DIAMANT-cohort (DIAbetes, MANagement and Treatment). Hierin staan de medische gegevens van diabetespatiënten die de huisartsen in Nederland bijhouden. De onderzoekers keken naar de ontwikkelingen tussen 2014 en 2020 en publiceerden daarover in het maartnummer van het wetenschappelijke tijdschrift Diabetes, Metabolic Syndrome and Obesity.
Overgewicht
Giel Nijpels, emeritus hoogleraar Huisartsgeneeskunde van Amsterdam UMC en een van de onderzoekers, vertelt dat er nu zo’n 1,2 miljoen mensen in Nederland diabetes type 2 hebben. “Dat is waanzinnig veel. Het zijn veelal mensen met overgewicht. De kans op deze ziekte neemt toe naarmate mensen ouder worden. Door onze ongezonde leefstijl sparen we vet op, waardoor het lichaam minder gevoelig wordt voor insuline. Bovendien gaan organen die verouderen minder goed functioneren. Zo ook de alvleesklier die de glucosewaarde naar beneden moet brengen.”
Lichtpuntje
Het onderzoek toont ook een klein lichtpuntje, zegt Nijpels. Hij doelt op de afnemende incidentie van diabetes type 2 in Nederland, die juist in veel andere Europese landen en de Verenigde Staten toeneemt. Kwamen er in ons land in 2004 gemiddeld ongeveer 4,5 mannen en 3,5 vrouwen per duizend inwoners als nieuwe patiënten bij, in 2020 was dat aandeel gedaald naar respectievelijk 3 en 2.
Giel Nijpels, emeritus hoogleraar Huisartsgeneeskunde
De onderzoekers vermoeden dat dit komt doordat mensen gemiddeld meer groenten en fruit en minder vlees eten, en minder suikerhoudende dranken consumeren. Een andere oorzaak is volgens hen dat huisartsen zich steeds meer aan de richtlijnen houden die aangeven welke mensen ze op diabetes moeten screenen.
Sluipmoordenaar
Nijpels noemt diabetes een sluipmoordenaar die kan leiden tot nierfalen, hart- en vaatziekten en blindheid. “Huisartsen moeten zich realiseren dat het een heterogene aandoening is met allerlei subtypes die je verschillend moet behandelen. Zo is diabetes type 2 die zich op oudere leeftijd ontwikkelt milder en minder schadelijk dan de vorm die zich al op jongere leeftijd openbaart. Deze laatste vergt een intensievere begeleiding.” Verder benadrukt de emeritus hoogleraar dat elke huisarts volgens de richtlijnen dient te handelen. "Bepaal bij iedereen van boven de veertig met overgewicht elke twee jaar de glucose. Bij groepen met een extra verhoogd risico, zoals mensen van Hindoestaanse of Noord-Afrikaanse afkomst, zelfs jaarlijks. En overheid, doe wat aan onze voedingsindustrie, zoals met een vet- en suikertaks. Misschien krijgen we diabetes type 2 dan nog beter onder controle.” •
De onderzoekers vermoeden dat dit komt doordat mensen gemiddeld meer groenten en fruit en minder vlees eten, en minder suikerhoudende dranken consumeren. Een andere oorzaak is volgens hen dat huisartsen zich steeds meer aan de richtlijnen houden die aangeven welke mensen ze op diabetes moeten screenen.
Sluipmoordenaar
Nijpels noemt diabetes een sluipmoordenaar die kan leiden tot nierfalen, hart- en vaatziekten en blindheid. “Huisartsen moeten zich realiseren dat het een heterogene aandoening is met allerlei subtypes die je verschillend moet behandelen. Zo is diabetes type 2 die zich op oudere leeftijd ontwikkelt milder en minder schadelijk dan de vorm die zich al op jongere leeftijd openbaart. Deze laatste vergt een intensievere begeleiding.” Verder benadrukt de emeritus hoogleraar dat elke huisarts volgens de richtlijnen dient te handelen. "Bepaal bij iedereen van boven de veertig met overgewicht elke twee jaar de glucose. Bij groepen met een extra verhoogd risico, zoals mensen van Hindoestaanse of Noord-Afrikaanse afkomst, zelfs jaarlijks. En overheid, doe wat aan onze voedingsindustrie, zoals met een vet- en suikertaks. Misschien krijgen we diabetes type 2 dan nog beter onder controle.” •
Lichtpuntje
Het onderzoek toont ook een klein lichtpuntje, zegt Nijpels. Hij doelt op de afnemende incidentie van diabetes type 2 in Nederland, die juist in veel andere Europese landen en de Verenigde Staten toeneemt. Kwamen er in ons land in 2004 gemiddeld ongeveer 4,5 mannen en 3,5 vrouwen per duizend inwoners als nieuwe patiënten bij, in 2020 was dat aandeel gedaald naar respectievelijk 3 en 2.
Giel Nijpels, emeritus hoogleraar Huisartsgeneeskunde
at het aantal mensen met diabetes type 2 de afgelopen decennia enorm is gestegen, hadden onderzoekers van de afdeling Huisartsgeneeskunde van Amsterdam UMC al eerder aangetoond. Ze wilden nu weten wat de jaarlijkse toename is van deze epidemie. Daarvoor maakten ze gebruik van het DIAMANT-cohort (DIAbetes, MANagement and Treatment). Hierin staan de medische gegevens van diabetespatiënten die de huisartsen in Nederland bijhouden. De onderzoekers keken naar de ontwikkelingen tussen 2014 en 2020 en publiceerden daarover in het maartnummer van het wetenschappelijke tijdschrift Diabetes, Metabolic Syndrome and Obesity.
Overgewicht
Giel Nijpels, emeritus hoogleraar Huisartsgeneeskunde van Amsterdam UMC en een van de onderzoekers, vertelt dat er nu zo’n 1,2 miljoen mensen in Nederland diabetes type 2 hebben. “Dat is waanzinnig veel. Het zijn veelal mensen met overgewicht. De kans op deze ziekte neemt toe naarmate mensen ouder worden. Door onze ongezonde leefstijl sparen we vet op, waardoor het lichaam minder gevoelig wordt voor insuline. Bovendien gaan organen die verouderen minder goed functioneren. Zo ook de alvleesklier die de glucosewaarde naar beneden moet brengen.”
Tekst: John Ekkelboom • Foto: Shutterstock
Ruim 1 miljoen mensen in Nederland hebben diabetes type 2. Een recente studie van Amsterdam UMC toont aan dat de groei van het aantal nieuwe patiënten met deze aandoening wel iets afneemt. De onderzoekers vermoeden dat dit komt door betere opsporing van de ziekte door de huisarts en door een gezondere leefstijl.
snel toe
